Tại nhiều khu dân cư và dãy cửa hàng bỏ hoang ở Malaysia, những chiếc drone liên tục quét qua mái nhà để tìm các “điểm nóng” tỏa nhiệt bất thường – dấu hiệu cho thấy dàn máy đào Bitcoin đang hoạt động lén lút. Đồng thời, lực lượng cảnh sát dưới mặt đất mang theo thiết bị cảm biến nhằm phát hiện các nguồn điện bị câu trộm.
Không ít lần, việc truy tìm còn bắt đầu từ những chi tiết tưởng như vô lý. Người dân gọi điện báo về tiếng chim hót lạ tai; khi kiểm tra, cảnh sát phát hiện đây là âm thanh nhân tạo dùng để át tiếng ồn của hàng trăm máy đào đang chạy hết công suất sau cánh cửa khóa kín.
Tất cả tạo nên một mạng lưới giám sát cơ động, nỗ lực bám đuổi các nhóm khai thác Bitcoin bất hợp pháp. Nhưng những băng nhóm này cũng ngày càng tinh vi: liên tục thay đổi địa điểm, từ các ki-ốt đóng cửa lâu ngày đến nhà hoang; lắp tấm chắn nhiệt để qua mặt máy dò; dựng hệ thống camera cảnh giới và rải kính vỡ trước cửa nhằm báo động khi có người lạ tiếp cận.
Trong vòng 5 năm, nhà chức trách Malaysia đã phát hiện khoảng 14.000 điểm khai thác tiền ảo trái phép. Bộ Năng lượng ước tính các hoạt động câu trộm điện gây thiệt hại hơn 1,1 tỷ USD cho Tenaga Nasional (TNB) – tập đoàn điện lực quốc doanh.
Sự việc càng nghiêm trọng hơn khi giá Bitcoin tăng mạnh từ đầu tháng 10, kéo theo khoảng 3.000 vụ trộm điện liên quan đến khai thác tiền ảo chỉ trong vài tháng.
Trước áp lực này, ngày 19/11, Chính phủ Malaysia thành lập ủy ban liên ngành gồm Bộ Tài chính, Ngân hàng Negara Malaysia và TNB, nhằm phối hợp xử lý triệt để các mỏ đào trái phép.
Hoạt động đào Bitcoin vốn đòi hỏi công suất tính toán cực lớn, tiêu thụ lượng điện tương đương nhu cầu cả một quốc gia tầm trung. Bloomberg đánh giá đây là ngành “siêu lợi nhuận”, và tổng điện năng mà các thợ đào trên toàn thế giới tiêu thụ còn vượt mức sử dụng điện của Nam Phi hoặc Thái Lan.
Tại Malaysia, các nhóm đào thường chọn những vị trí không ai ngờ tới. Điển hình là trung tâm thương mại ElementX hướng ra eo biển Malacca – khu phức hợp bị bỏ hoang từ đại dịch. Đầu năm 2022, nơi đây bất ngờ trở thành điểm đặt máy đào; nhưng đầu 2025, toàn bộ dàn thiết bị biến mất sau khi một video TikTok ghi lại hiện trường lan truyền rộng rãi.
Xét về pháp lý, Malaysia không cấm khai thác Bitcoin miễn là doanh nghiệp mua điện hợp pháp và đóng thuế. Tuy nhiên, câu chuyện trộm điện quy mô lớn đang khiến chính phủ phải cân nhắc lại mọi giới hạn. Tại phiên họp ngày 25/11, một số thành viên ủy ban đặc biệt đề xuất cấm hẳn hoạt động mining, với lập luận rằng các mỏ đào bất hợp pháp thể hiện rõ sự tham gia của các tổ chức tội phạm có tổ chức.
“Chúng di chuyển quá dễ dàng từ điểm này sang điểm khác, cho thấy một cấu trúc vận hành rất chuyên nghiệp”, quan chức Akmal nhận định.
Theo Minh Hạnh- Tiền Phong
