Việt Nam không chỉ bắt kịp khu vực, mà đang từng bước vươn lên dẫn đầu
Việt Nam đã chính thức được nhà cung cấp chỉ số toàn cầu FTSE Russell nâng hạng từ thị trường cận biên (frontier market) lên thị trường mới nổi thứ cấp (secondary emerging market), với hiệu lực dự kiến từ tháng 9/2026. Động thái này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển ngành tài chính của Việt Nam và được kỳ vọng tạo ra tác động sâu rộng tới dòng vốn FDI, cũng như sự phát triển của thị trường vốn.
Việc nâng hạng diễn ra sau nhiều năm cải cách từng bước nhằm cải thiện khả năng tiếp cận thị trường và đưa hạ tầng tài chính của Việt Nam tiệm cận các chuẩn mực quốc tế.
Trong Talk show Phố Tài chính (The Finance Street Talk Show) do VTV8 vừa thực hiện, ông Lu Hui Hung - Tổng Giám đốc, Công ty CP Quản lý Quỹ Phú Hưng đã có những đánh giá về thị trường Việt Nam những năm qua.
Ông chia sẻ về quãng thời gian hơn mười năm trước, khi mới đến Việt Nam, thị trường khi đó còn nhiều triển vọng tiềm năng, nhưng vẫn đang ở giai đoạn sơ khai. Tuy nhiên đến nay, thị trường đã thực sự trở thành một điểm đến của dòng vốn quốc tế. Sự thay đổi này khiến ông cảm thấy rất ấn tượng.
Ông dẫn chứng, nếu nhìn vào những con số, vốn hóa thị trường đã tăng từ khoảng 35 tỷ USD vào năm 2012 lên gần 300 tỷ USD hiện nay, tương đương gần 70% GDP.
"Đây không chỉ là sự mở rộng về quy mô, mà còn là bước chuyển về chất lượng, phản ánh một nền kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 7% trong 5 năm qua và một thị trường ngày càng trưởng thành, ổn định hơn", ông Lu Hui Hung nhận định.
Cũng theo ông, những động lực tăng trưởng này xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó bao gồm: sự minh bạch được cải thiện, các cải cách mang tính cấu trúc và định hướng chính sách nhất quán. Trong đó, Quyết định 3168 của Bộ Tài chính là ví dụ rõ ràng cho thấy quyết tâm tái cấu trúc cơ sở nhà đầu tư, phát triển ngành quỹ và tiệm cận các chuẩn mực quốc tế. Chính tầm nhìn dài hạn như vậy tạo niềm tin cho nhà đầu tư nước ngoài và mở ra dư địa lớn hơn cho dòng vốn tổ chức tham gia sâu vào thị trường.
Từ góc độ là một nhà đầu tư nước ngoài đồng hành với thị trường nhiều năm qua, ông nhận thấy rằng Việt Nam đang bước vào một giai đoạn mang tính bứt phá. "Nền tảng vĩ mô vững vàng, nhu cầu đầu tư ngày một lớn, và khi các nâng cấp về hạ tầng cũng như phân loại thị trường được hoàn thiện, chúng ta sẽ chứng kiến dòng vốn nước ngoài gia tăng mạnh mẽ. Việt Nam không chỉ bắt kịp khu vực, mà đang từng bước vươn lên dẫn đầu", ông Lu Hui Hung nhận định.
Nền tảng nào giúp Việt Nam thu hút thêm dòng vốn trong nước và quốc tế?
Năm 2025 được xem là bước ngoặt đặc biệt với thị trường chứng khoán Việt Nam khi tiến gần hơn tới mốc nâng hạng. Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính, “cú hích” nâng hạng có thể thu hút tới 25 tỷ USD vốn đầu tư quốc tế chảy vào Việt Nam đến năm 2030. Dòng vốn này không chỉ bổ sung thanh khoản mà còn thúc đẩy thị trường định giá lại giá trị doanh nghiệp theo chuẩn cao hơn.
Như Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng từng nhận định: “Nâng hạng không phải là đích đến mà là một hành trình đang đi để phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trưởng chất lượng, minh bạch, bền vững. Trong hành trình đó, từng chặng đường sẽ gắn với quyết tâm, nỗ lực cao nhất để triển khai các giải pháp hiệu quả nhằm đạt được những mục tiêu quan trọng đề ra”.
Trong bối cảnh này, ông Lu Hui Hung đánh giá quy mô nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng nhanh nhưng cơ cấu lại chưa đủ cân bằng. Nhà đầu tư cá nhân hiện chiếm 80-85% giá trị giao dịch, đây là minh chứng cho sự quan tâm mạnh mẽ của công chúng, nhưng đồng thời khiến thị trường dễ biến động và thiếu dòng vốn dài hạn.
"Ở các thị trường phát triển, tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức, bao gồm quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư chuyên nghiệp thường chiếm phần lớn. Đây chính là nhóm mang tính kỷ luật, ổn định và có khả năng đầu tư dài hạn, điều mà Việt Nam đang rất cần trong giai đoạn nâng cấp tiếp theo", ông Lu Hui Hung chia sẻ.
Ngành quỹ của Việt Nam thực tế đã có bước tiến đáng kể. Hiện cả nước có hơn một trăm quỹ đang hoạt động, cùng sự tăng trưởng mạnh của các quỹ mở. Tuy vậy, tổng tài sản được quản lý hiện mới vào khoảng 6% GDP, vẫn còn khá khiêm tốn so với các thị trường như Trung Quốc khoảng 19% hay Malaysia hơn 50%.
Do đó, theo ông Lu Hui Hung, phát triển ngành quản lý quỹ là trọng tâm chiến lược. Các quỹ đầu tư giúp chuyển tiết kiệm của người dân sang đầu tư một cách chuyên nghiệp, giảm rủi ro cho từng cá nhân, đồng thời nâng thanh khoản và hiệu quả vận hành của thị trường. Quyết định 3168 đã xác định rõ ưu tiên này thông qua định hướng đa dạng hóa sản phẩm, nâng cấp hạ tầng và mở rộng kênh phân phối.