
Chu kỳ 4 năm của Bitcoin là gì?
Chu kỳ 4 năm của Bitcoin vốn là “kim chỉ nam” cho giới đầu tư trong hơn một thập kỷ qua, được hình thành dựa trên sự kiện halving, tức là khi phần thưởng khối giảm một nửa, làm chậm nguồn cung mới và kích hoạt các đợt tăng giá mạnh. Mỗi chu kỳ thường gồm bốn giai đoạn: tích lũy, bứt phá, hưng phấn và điều chỉnh sâu, lặp lại gần như theo lịch trình sau các kỳ halving (2012, 2016, 2020).
Tuy nhiên, cấu trúc này đang dần mất tính hiệu lực. Khi Bitcoin đạt đến quy mô vốn hóa hàng nghìn tỷ USD và chịu tác động ngày càng lớn từ chính sách tiền tệ Mỹ – Trung, dòng tiền toàn cầu chứ không còn halving mới là yếu tố dẫn dắt xu hướng giá.
Chu kỳ 4 năm không còn đúng trong thời đại tiền rẻ
Nhà sáng lập BitMEX, Arthur Hayes, cho rằng mô hình “chu kỳ 4 năm” từng định hình thị trường crypto đã không còn hiệu lực và nguyên nhân không đến từ các sự kiện halving hay dòng tiền tổ chức như nhiều người vẫn nghĩ.
Trong bài blog đăng ngày 9/10, Hayes viết: “Khi thị trường đang bước vào năm thứ tư của chu kỳ này, nhiều nhà giao dịch cố gắng áp dụng mô hình cũ để dự đoán đỉnh sóng tăng. Nhưng lần này, nó sẽ thất bại.”
Theo ông, giá Bitcoin không bị chi phối bởi halving, mà bởi dòng tiền và chính sách tiền tệ đặc biệt là mức cung tiền đô la Mỹ (USD) và Nhân dân tệ (CNY). Các chu kỳ tăng trước đây đều kết thúc khi thanh khoản toàn cầu bị siết lại, chứ không vì yếu tố thời gian.
Bối cảnh mới: Chính sách tiền tệ thay đổi cuộc chơi
Hayes cho rằng chu kỳ hiện tại hoàn toàn khác biệt và sẽ không kết thúc sớm vì hai yếu tố vĩ mô quan trọng đang tiếp tục tạo ra thanh khoản dồi dào:
Thứ nhất, chính sách "Run It Hot" của Mỹ: Bộ Tài chính Mỹ đang bơm hơn 2,5 nghìn tỷ USD thông qua chương trình Reverse Repo của Fed trở lại thị trường bằng cách phát hành thêm trái phiếu kho bạc. Hơn nữa, Hayes cho rằng Tổng thống Trump muốn thực hiện chính sách tiền tệ dễ dàng để "thoát nợ," cùng với các kế hoạch bãi bỏ quy định ngân hàng để tăng cường cho vay.
Thứ hai, cục Dự trữ Liên bang (Fed) cắt giảm lãi suất: Bất chấp lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu, Ngân hàng Trung ương Mỹ đã nối lại việc cắt giảm lãi suất. Thị trường hợp đồng tương lai CME dự đoán khả năng cắt giảm lãi suất trong tháng 10 là 94% và tháng 12 là 80%.
Song song, Mỹ còn cân nhắc nới lỏng quy định ngân hàng để tăng cho vay, tạo thêm áp lực bơm thanh khoản vào hệ thống tài chính.
Dòng tiền từ Mỹ và Trung Quốc – yếu tố quyết định thật sự
Hayes dẫn lại ba chu kỳ trước để củng cố quan điểm:
Chu kỳ đầu tiên (2011–2013) trùng với thời điểm nới lỏng định lượng (Quantitative Easing) của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và sự mở rộng tín dụng của Trung Quốc. Nó kết thúc khi cả hai ngân hàng trung ương giảm tốc độ in tiền.
Chu kỳ ICO (2015–2018) chủ yếu được dẫn dắt bởi bởi sự bùng nổ tín dụng CNY và phá giá tiền tệ ở Trung Quốc, không phải USD. Thị trường sụp đổ khi tăng trưởng tín dụng Trung Quốc chậm lại và điều kiện USD thắt chặt.
Chu kỳ COVID-19 (2020–2021) nhận thấy Bitcoin tăng vọt nhờ thanh khoản USD khổng lồ trong khi Trung Quốc tương đối kiềm chế. Nó kết thúc khi Fed bắt đầu thắt chặt vào cuối năm 2021.
Trung Quốc sẽ không "giết chết" chu kỳ lần này
Khác với các chu kỳ trước, Trung Quốc hiện không còn là rào cản thanh khoản. Chính phủ nước này đang nỗ lực chống giảm phát, tức chuyển từ xu hướng rút tiền khỏi hệ thống sang nới lỏng nhẹ và qua đó loại bỏ yếu tố “giết chu kỳ” thường thấy.
Sự thay đổi này loại bỏ vật cản lớn từng giết chết các chu kỳ trước, cho phép sự mở rộng tiền tệ của Mỹ được thúc đẩy mà không bị đối trọng bởi sự giảm phát của Trung Quốc.
"“Khi Washington và Bắc Kinh đều tuyên bố tiền sẽ rẻ hơn và dồi dào hơn. Do đó, Bitcoin sẽ tiếp tục tăng lên để đón đầu tương lai rất có thể xảy ra này. Vua cũ đã chết, nhưng một chu kỳ mới đang lên ngôi (The king is dead, long live the king)" – Arthur Hayes tuyên bố.

Hãy nhìn vào cung tiền, không phải biểu đồ lịch sử
Mặc dù các công ty phân tích on-chain như Glassnode hay các nhà lãnh đạo ngành như Saad Ahmed của Gemini vẫn tin vào sự tiếp diễn của "một dạng" chu kỳ 4 năm nào đó, lập luận của Arthur Hayes mang tính định hướng vĩ mô hơn.
Đối với nhà đầu tư, điều này có nghĩa là việc tập trung vào lịch sử giá Halving có thể là một thiên kiến rủi ro. Thay vào đó, chìa khóa để định vị thị trường nằm ở việc theo dõi sát sao các tín hiệu nới lỏng chính sách tiền tệ từ các ngân hàng trung ương lớn nhất thế giới. Dòng tiền được in ra sẽ tìm đường đến nơi có thanh khoản tốt nhất, và hiện tại, đó chính là Bitcoin.
Đọc thêm: Bitcoin ETN trở lại Vương quốc Anh: Cơ hội mới hay chỉ là "biểu tượng"?